Natal

Moroi ba Wikipedia

Natal (moroi ba li Portugis, eluahania fa'atumbu) ya'ia da'ö no töi ngaluo wa'atumbu Yesu, ni'owasaini ndra niha Keriso ero röfi ba 25 Desember, heŵa'ae la'owasaini ia ira niha Keriso Ortodoks ba 6 Januari. Molo'ö si to'ölö ba gotalua niha Keriso si föföna, liturgi fangowasaini fa'atumbu Yesu andre tefalua ba zi bongi föna 25 Desember, ba no tetohugö wolau simanö irugi ma'ökhö bakha ba Gereja Katolik, Gereja Lutheran ba Gereja Anglikan.

Fangowasaini luo wa'atumbu Yesu no owasa fondrege sebua bakha ba Gereja aefa wangowasaini wemaoso Yesu moroi ba gotalua zi mate (Paskah). Börö da'ö oya nifalua niha ba wangoroma'ö fa'omuso dödöra ba wa'atumbu Yesu andrö: fanunö (oya zikola wanunö), femanga, famalukhaisi ndra talifusö, fame'e buala khö nawö, fangowai niha faoma fehede ma zui faoma nisura ba garate (li Indonesia, kartu Natal), famake baru si bohou, btn. Fefu da'a no tobali fondrou'ö waniaga ba ginötö ahatö wangowasaini Natal. Nifalua simane no tobali si to'ölö, irege lafalua göi ia ira niha bö'ö si tenga niha Keriso, heŵa'ae lö mamati ira khö Yesu ma khö Lowalangi.

Oröita wehede[bulö'ö | bulö’ö kode]

Fehede "natal" ofeta bakha ba li Indonesia moroi ba li Portugis, si no irai mamatörö ha'uga mbanua ba Indonesia (1509-1595). Fehede ba li Portugis andrö tehalö moroi ba li Latin, li si no tobali li resmi niha Keriso töra 1500 fakhe i'otarai ginötö aefa ndra nifaha'ö. Ba li Latin latötöi ia Dies Natalis, eluahania Luo Wa'atumbu.

Ba li Niha latötöi ia Fanunu Fandru, börö me solohe agama niha Keriso ba Danö Niha no ira falito moroi ba Jerman me luo no. Tradisi wanunu fandru no sambua tradisi wamasindro eu nifotöi Tannenbaum moroi ba Jerman. Tebörögö lafalua ia ba wangowasaini Natal me 1492 ba itugu muzawili i me ifarou wolau ya'ia Martin Luther. Baso waö-waönia ba zura Fanunu Fandru.

Umbu[bulö'ö | bulö’ö kode]