Balugu Sihönöfao (manö-manö)

Moroi ba Wikipedia

Me föna so samösa zalaŵa sotöi Sihönöfao si raya ba Hilizihönö. So khönia fulu nono matua.

Fatele

Samuza ma'ökhö maoso Zihönöfao, möi ia tobali tome khö mbalugu Gaza ba Hiliganöwö. I'ohe fao khönia nononia si dafulu awö ndra niha mbanuania, mato daotu ira fefu.

Ba imane balugu Gaza: "Salaŵa sebua domeda andrö ba ato göi nawönia fao. Börö da'ö ni'ebua'ö ndriwora ba nifosumange ira!"

Ba ifafahö lima nga'eu mbawi so zi fulu alisi ba so göi zi fa sazilo. Ihalö wiga segebua ba figa tanö bö'ö ba ifönui faoma zimbi ba fakhe. A'oi afönu wiga, tenga ha ma'ima'ifu.

Ba labörötaigö wemanga.

Me luo da'ö so göi huku ba ndraono niha, wa lafuli ösa mbalö gö ba mube'e si bakha ba zowatö.

Ba hiza imane balugu Sihönöfao: "Alimagö na takhete göda andre khöra. Data'a ndrohu-ndrohu ni'ada ba si tebai ta'a talöwösi, ta'ohe ba nomoda, öda ba ö zoroiyomoda."

Ba latema lakhete ma'ifu ndriwora, ezai tuturu ba lafabe'e'ö si bakha khö ndra balugu Gaza.

Ba manga ira irege abuso ira fefu. Aefa da'ö lahalö mowa, lalöwösi zi tosai göra, abönö norora wangawuli ba khöra.

Ba lafaigi-faigi moroi furi ira balugu Gaza, ononia ba ndrongania. Mukökö-kökö ira lamane: "Haniha mbalugu Sihönöfao andrö? Lö ni'ilada niha si töra folu'a-lu'a moroi khönia!" Ba lanönö na sa: "Lau ua, na möi ira samuza tö, no ta'ila sa'atö zu'a-su'ara."

Ba lö ara furinia, möi zui ndra Sihönöfao fatome khö mbalugu Gaza. Börö lamane tödöra, ebua zui dania ndriwoda.

Ba hiza imane balugu Gaza: "Hiza ndra domeda no, si mate fa'obou'a!" Ba tema ihalö ha tölu hie ni'owuru tobali ndriwo ndra niha sato andrö. Ba fakhe ha ezai gokho. Irege lö sa'ae noro danga ndra mbalugu Sihönöfao wangawuli ba khöra.

Ba mangawuli manö ndra Sihönöfao, no aila'aila ira. Lawöwösi zi no alua lamane: "Me na na no ebua tafuli khöra me ndröfia no."[1]

Famatimba[bulö'ö | bulö’ö kode]

No tesöndra manö-manö andre ba zinura H. Sundermann, Niassisch-deutsches Wörterbuch, niraka töra otu fakhe si lalö. Lö ibe'e Sundermann geluaha ma hadia gohitö dödö ba manö-manö andre. Ifa'oli ia ba zinura andrö no mege si tobali lala wangoroma'ö ba niha Jerman hewisa gangolifa wehede ba Li Niha na lafaomagö ia Li Jerman.

Ba hiza lö ahilu sibai wamotokhi eluaha manö-manö andre. Ba gahenia no tesöndra geluahania. Lawöwösi wehede ni'oguna'ö zanutunö. Eluahania lö guna waniasa furi, na lö ba dödö wamolakhömi hada si sökhi simane fame'e urakha. Ba Li Inggris asese laŵa'ö, "Sharing is caring" eluahania na öbagi zahulu ndra'ugö ba nawöu niha, na öbe gurakhara, no tobali da'ö lala wangoroma'ö wa ibe ba dödöu nawöu niha andrö, wa öfosumange ira, wa ö'omasi'ö ira, wa ya'ugö andrö no niha sinangea ni'omasi'ö göi.

Fabö'ö ia ba manö-manö simane Gaga. Ba manö-manö simane Gaga lö i'anema'o manga ba dödöda geluahania. Moguna mangera-ngera ita ua wangalui lala wamatöfa ya'ia ba wa'aurida. Harizaki wa ba manö-manö Balugu Sifahönöfao, lö moguna tafarekha-rekha mbelewa garida ba wamoboto ya'ia.

Ba hiza so sambua tö zinangea muŵa'ö ba manö-manö andre. Niha ba nahia nitutunö no ba danö raya. Ba hiza lala wanura manö-manö no ba lala wehede ba danö yöu. Lö ta'ila na no ifabö'ösi manö-manö nirongonia Sundermann ma zui manö-manö andre no ni'a'azökhi ba danö yöu, ha niha ba nahia moroi ba danö raya.

Nitöngöni[bulö'ö | bulö’ö kode]

  • No muhalö manö-manö andre moroi ba wanga'ali ba Li Niha ma'ökhö (adaptasi). Börö da'ö abölö adogo-dogo ia ba alösö wanutunönia moroi ba nisura H. Sundermann töra otu fakhe si lalö.
  • No mufabö'öni döi manö-manö andre moroi ba wanura Sundermann "Sihönöfao ba Gaza". Abölö atöla ba dödöda döi "Balugu Sihönöfao" si no tobali duma-duma, wa lö lua-lua wa'olohu ba wa'osilöyaŵa.

Umbu[bulö'ö | bulö’ö kode]

  1. H. Sundermann, Niassisch-deutsches Wörterbuch, 1905, nga'örö 270.