Salidi

Moroi ba Wikipedia

Salidi
Klasifikasi ilmiah edit
Kingdom: Plantae
Order: Solanales
Family: Convolvulaceae
Genus: Ipomoea
Spesies:
I. aquatica
Nama binomial
Ipomoea aquatica

Salidi sinumbua sitola labali'ö bulugeu nitanö ma sauri samösa ba na no enau ba oya mbulunia ba lafafatö, lagölugö sakabe-sakabe ba lafamawa ba harimbale ma ba fasa. Salidi andre oya tesendra ia ba mbolokha Asia, ya'ia moroi ba danö India ba tefazaewe ba Afrika ba he göi ba danö Australia [2] [3]. Aoha auri ia ba nahia si so idanö, ba danö solaza-laza. Ba danö Niha so göi ngasi nono niha sanguma'ö bulugeu andre, wikt: kalidi.

Fondrino salidi si tehengö ya'ia nifotöi ca kangkung labe'e faramasa tauco ma zui tarasi. Ba lafo-lafo samawa gö ba so göi mbulugeu salidi nirino faoma lada.

Famöfö'ö[bulö'ö | bulö’ö kode]

So dombua ngawalö salidi nifamawa niha ba harimbale ma ba fasa, ya'ia salidi salösö ba satörö bulu simane mbawa doho, te mato 10-15 seti wa'anaunia. Töla salidi andre motögi-tögi mane lewuö ba manana ba danö ba nahia mbulunia fazoli-zoli ba dölania. Bulugeu salidi mola'a-la'a owuge'e ba mobunga safusi. So öfa ngawua hunö ero sawuru mbungania ba tola tobali tanömö. Salidi si sambalö, ya'ia si ze'ize bulu anaunau, ba tefa'oli tölu-tölu mane were gi'a.

Famaliaro[bulö'ö | bulö’ö kode]

Ngawawa kultivar[bulö'ö | bulö’ö kode]

Salidi nifaliaro tola labagoni toba öfa ngawawa kultivar[4]. Salidi Ndraso (Ngawawa Lowland) ya'ia da'ö salidi situmbu samösa ba danö solaza-laza ma ba mbolokha laza si lö mutanö fakhe. Da'a no to'ölö la'a niha. Ngawawa aefa da'ö salidi sauri ba danö sabe'e ma lafotöi ia ngawawa Alba, no irai lafotöi ia Ipomoea reptans Poir. Ba famotöi da'a la'ila wa ambö faudu. Bulu salidi danö andre irize-rize ba tola bataha ia ba danö soköli sambö idanö irege tola latanö ia ba kabu misa. Ngawawa tanöbö'ö ya'ia salidi sobulu ungu ma lafotöi ia Ngawawa Rubra. Salidi da'a he bulu ba bungania ba oi mola'a-la'a ungu, bulunia ebolo-bolo, ba tola göi auri ia ba danö sambö idanö. Salidi ngawawa safuria ba ya'ia salidi hili ma Ngawawa Hili (upland), ba li Kanton latötöi ia hon ngung choi.

Famawa[bulö'ö | bulö’ö kode]

So dua ngawalö lala wananö salidi andre molo'ö naha wananö ya'ia, ba danö soköli ba danö sabasö. Ba wangatabö salidi nitanö he ba danö soköli ba he ba danö sabasö moguna wangatabö nihaogö moroi ba gaboula simane sasao mbulu ndru'u soköli, föfö gö, sita'unö gurifö (nifotöi kompos). Ba wananö ba danö soköli, tanömö salidi latanö lafo'otalua mato 12 senti (5 inci). Hunö salidi tola la otanö'ö ia danö ba tumbu. Ba tola göi latanö ua ia ba naha danömö, ba nano auri ba awena lafawu'a. Salidi hili andre göi tola lahalö danömö ba ngandroto si no auri ba gamaudu si so ŵa'a ba da'ö nibali'ö tanömö. Si to'ölönia, na no irugi önö migu aefa latanö, salidi tola labasi mbulunia. Lafatö mbute lainia ba ngandroto sombuyu.

Ba wananö ba danö sabasö, tanömö salidi lahalö moroi ba döla si no auri, latataba mato 12 inci wa'enau, ba latanö ba dambu ba la'akasikö abasö manö ia. Salidi da'a alömö ia bakha ba nidanö ma to 6 inci. Baga na idanö sangele ni'oguna'ö. Ba ginötö lafaoso danö, ba labatogö ua wo'elegö idanö. Na no irugi sarawaŵa aefa latanö, salidi ndraso andre tola sa'ae lahalö mbulunia labali'ö bulugeu. Tuhe salidi sitoröi ba danö ba tola zui ifuli lakete mbulunia ero 7-10 ngaluo.

Ba ginötö mobowo salidi, butelainia ahou wa'ebuania, ba na lafaku danö naha wa'atumbunia ba tola tobali fangoya ma fangatabö mbulu.

Fangoguna'ö[bulö'ö | bulö’ö kode]

Fefu ngandroto salidi ba tola la'a. Butelai ma bulu sawuyu-wuyu abölö ami moroi ba mbulu si no atua. Sindruhunia, salidi andre tola göi la'a ataha simane höwa, ba sito'ölö larino. Asese göi lagore salidi andre ni'ilada döinia lafotoi ia cah, ma salidi nigore ma salidi nifakoe. Plecing kangkung tehengö töi salidi nirino moroi ba Lombok.

Ba mbulugeu salidi andre ba no so ngawalö zat soguna ba mboto niha simanga ya'ia. Simane nisura Liputan6.com [5]

1. Zat Si'öli[bulö'ö | bulö’ö kode]

Salidi andre ba i'a'asogö zat si'öli soguna ba wolohe oksigen (O2) bakha ba ndro, moroi ba mbo nifangele numalö ba zisageu boto. Zat si'öli andre göi tola ihaogö hemoglobin ba ndro irege tola itenaŵa wökhö ambö do ma nifotöi anemia.

2. Protein[bulö'ö | bulö’ö kode]

So göi nifotoi protein si tesöndra ba salidi soguna ba wangowaöri boto, tola ihaogö hewisa ba wondrorogö ena'ö tetibo'ö langu awö ba wogili gö si no ofeta bakhha ba mbetu'a sebua. Moguna sibai göi protein ba salidi andre ba wangehaogö sel guli si no tekiko.

3. Vitami C faoma A[bulö'ö | bulö’ö kode]

Na asese ta'a salidi ba tola göi aefa ita ba wökhö sebua simane kanker börö me so khönia vitami A ba vitami C. Vitami A andre moguna ia ba wamaeri hörö, mo aliokö fangoköli sesokho, manenawa kanker, manolo ba womböi sperma, indung telur, ba he göi ba wanolo ga'a ndraono ba ginötö wanabina.

4. Lemak, Karbohidrat, dan Kalsium[bulö'ö | bulö’ö kode]

Lemak baik pada kangkung juga dipercaya dapat membantu pembentukan sel dalam tubuh dan menjaga organ tubuh. Selain itu kandungan karbohidrat dalam kangkung bisa menjaga metabolisme tubuh. Kalsiumnya juga berfungsi untuk membentuk energi yang baik untuk tubuh.

5. Vitamin B1[bulö'ö | bulö’ö kode]

Vitamin B1 ini baik untuk mecegah katarak, dan membantu kerja otak. Bagi yang memiliki darah rendah, sebaiknya untuk mengkonsumsi sayuran yang mengandung Vitamin B1 seperti kangkung, karena mampu memproduksi sel darah merah yang sangat dibutuhkan tubuh.



Galeri[bulö'ö | bulö’ö kode]

Umbu[bulö’ö kode]

Khai-khai baero[bulö'ö | bulö’ö kode]