Ornamen Nias

Moroi ba Wikipedia

Ornamen ba li nono niha lafotöi ia sua-sua, indrö-indrö, sora-sora, ma bira-bira molo'ö KBBI ma Kamus Besar Bahasa Indonesia ya'ia da'ö ngawalö ni oguna'ö zikhala fonönö fa'amohadu, fa'abaga-baga, ni'uke, ba domosa, ba nukha simane baru, lembe, u'i, ba he göi ba fakake, ba tanö bö'ö nia. Ba ndröfi 1992, famareta Kabupaten Nias faoma seniman soi danö niha faoma la honogöi tetapkan tölu ngawalö duho la'a-la'a warna ba foböwö'ölö nono niha, ya'ia da'ö a'usö(Li Indonesia: kuning), oyo (Li Indonesia: merah), ba aitö (Li Indonesia: hitam)[1].

Ngawalö motif ornamen Nias[bulö'ö | bulö’ö kode]

Motif ornamen Nias la faosa ia molo'ö sikhala nia[1], ya'ia da'ö:

  1. Geometri, no si ehao-hao sihkala khoi nia simane si öfasagi, si tölu sagi, owulo-wulo ba tanö bö'ö nia.
  2. Sinambua (Flora), no simane sinambua ma ndroto sinambua khala-khala nia ya'ia da'ö ni'ombowogafasi (khala-khala mbowo gafasi), Ni'otalingawöliwöli (khala-khala mbowo afu-afu gatua), ni'owulari (khala-khala bulu sinambua), ba tanö bö'ö nia.
  3. Aurifö (Fauna), simane sikhala aurifö ia, ya'ia da'ö ni'o'asu, ni'obögi, ni'o'i'a, ba tanöbö'ö nia.
  4. Benda (fakake), sikhala nia no simane fakake ni oguna'ö ba wa aurisa nono niha simane no'ohulayo (uwu toho), ni'obaluse, ni'onifatefate, ba tanö bö'ö nia.
  5. Tubuh manusia, no simane sikhala ndroto-ndroto mboto ia ya'ia da'ö ni'oboha, ni'oroto, ba tanö bö'ö nia.
  6. Khayali (Imajinasi), ornamen da'a sikhala nia moroi ba khayali ma tenga si so ba gulidanö ya'ia da'ö ni'obawalasara.

Motif ornamen nias[bulö'ö | bulö’ö kode]

  1. Ni'otalakhoi
  2. Ni'ohulayo
  3. Ni'obakola
  4. Ni'ogama
  5. Ni'obiku
  6. Ni'odöfi
  7. Ni'owulari
  8. Ni'obutelai
  9. Ni'otalingawöli-wöli
  10. Ni'obowogafasi

Umbu[bulö’ö kode]

  1. 1,0 1,1 Lembaga Budaya Nias Kota Gunungsitoli. 2022. Ornamen Nias dan Penggunaannya. Gunungsitoli (ID): tanpa penerbit.