Arawi

Moroi ba Wikipedia

Arawi, ma Garawi, utu ndru'u na tafaigi gomböilania ahatö fagölö ira mao ha ya'i anau ma'ifu mbotonia moroi ba mao, Arawi tenga nifaliaro ya'ira auri ba gatua misa, sito'ölönia arawi mangalui gö ba zibongi, arawi utu ndru'u simanga nagole (karnivora), fa'ebua nia izai mao, so wa'amonönö wa'oyara me so zimatua ba si alawe, ba hiza arawi na simatua nia ba sabe'e tandro, ya'ia zangalui göra.

Amuata garawi[bulö'ö | bulö’ö kode]

Hikaya garawi andre i'otarai mefenöna ba'irugi manö ofeta ma'ökhö. Nifotöi fakhögusa ma sangokhögö ba zisambu-sambua nahia lö zilö tolalö'ö so he bagotalua niha bambanua ba hegöi bagotalua gurifö ba utu ndru'u. Samuza inötö meföna so mao so'iagö omo zokhö ya'ia, simane sito'ölö labe'e gönia, ba ilau molombase banahania, simane sito'ölö göi falukha ira nawönia mao ba faoma lalau fameo, te arakhagö bongi meluo da'ö, mao andre manuköu sibai ia ba'ilau mörö, simane si'to'ölö zui labe'e gönia banaha sino so, meno talu mbongi tokea ia ba irasoi olofo lösimanga ia, möi ia wa'i banaha gönia, tokea ia ifaigi lö hadöi, hatö naha gö ziso, imane-mane tödönia ma mofönu khögu ira andrö walö labe'e gögu bongi, nasimanö utaha ua ufuli ulau mörö. Lö i'ila wa önia sino labe'e banaha no i'oluasi arawi. Arawi andre asese managö manu ba zibongi, manu siso ma simörö ba zinga nomo.

Dandra si matua garawi[bulö'ö | bulö’ö kode]

Asese lawaö meföna "Oroma wa simatua garawi, iti'ini dödö lala". Simane sito'ölö Arawi mangalui gö bazibongi, na ba gatua no ibörögö lö tesöndra göra, börö da'ö i'anörö-nöröi ofeta wa'i ia ba mbanua si so niha, ba i'alui göra bada'ö, soda'ö i'olu'aisi gö niha ba nomo, ma Ö mao sino labe'e banaha gönia itagö ma ihalö arawi, arawi eroma'ökhö ifalua zimane da'ö ifaigi ginötö niha no mörö. Aföli mao, imane tödönia hana wa labatogö wamegögu ita tuagu, ibaranikö wa'i isofu khö zokhö ya'ia hana walö mibe'e be'e gögu? lamane khönia ero inötö manga ba labe'e göu banaha sito'ölö. Tokea mao, nasimanö so zangai-ngai gö gu andre, noso badödönia wasanagö gönia sasese mangalui gö bazibongi, balö nasa i'ila wa Arawi zolau da'ö.

Mao tebai itaha no'aukhu ia, ya'ia ŵa'i ba zi talu mbongi da'ö mu'ao ia imane " na ya'ugö simatua zanagö-nagö gö ba ti'ini dödö lala"!

Me irongo-rongo arawi wehede mao andrö, aukhu ia aefa da'ö tohare ia ba iti'ini dödö lala. i'otarai da'ö sa'ae ba'irugi ma'ökhö naso ziti'i badödö lala da'ö simatua Garawi. Oroma khö mao wa sindruhu-ndruhu garawi sanagö gönia tenga sifamai-mai, no simatua ia sibarani, iza iti'ini dödö lala. Tenga simane amuata mao, ero na ti'i ia ba i'alui gawu-gawu ma zui ba nawu ba oföna ua ikharusi ba awena ti'i ia, banano aefa ti'i mao ba ibalugö mangawuli fa böi te'ago dainia.


Ba da'e aboto badödöda wa amuata garawi no aröu fabö'ö moroi ba gamuata mao.


Umbu[bulö'ö | bulö’ö kode]