Fofo Yawa Mba'e - Hikaya

Moroi ba Wikipedia

Fehede so wofo yaŵa mba'e, sambua famatörö li ba niha sasese mangoroma'ö fa'apade nia ba gotalua niha sato. Börö da'ö, andrö wa lamane niha, böi tema o sipade he, börö so wofo yaŵa mba'e. Eluahania, ba wa'auri böi tema foroma'ö sibai hewisa wa'apade, fa'onekhe, fa'asiga, fa'akayo, fa'abölö ba tanö bö'önia si tola nasa so baniha bö'ö. Na so khöda sambua moroi banidunö-dunö da'ö, ha tobali ia moguna ba niha sato. Böi bali'ö fayaŵasa, böi möi famözi-mözi niha ba wehede, yamendrua na möi fangailasi niha, da'a zilö fao dödö niha sato, andrö wa aekhulania dania tola fatötöi. Na so zonekhe ba gotalua niha sowulo, ha ihaogö manö böi möi fangailasinia, börö tola manö onekhe ba zisambua lala, ba lö tatu hewisa ba lala tanö bö'ö. Sibagania, so baniha wangera-ngera wa so wofo yaŵa mba'e, he no maulu wa'abölö zisamösa niha, ba sonasa zabölö moroi khönia, he tenga bada'a so ia tola manö ba zifasui ya'ita.

Ba danö niha, oi la'ila fefu niha wehede da'a. Naso ba gotalua zombaso, imane, hadia zura da'a, da'ö dandrania wa iraono nasa ia, lö fakhamö irongo wehede simane da'a. Ba gangowuloa, gofu hezoso misa, ba ira satua asese labe'e mene-mene ba lafake wehede da'a, ena'ö fefu ndraono sibohou ebua, lö manendre ira ba wamalua fefu ni orudugö söndra. Ösi wehede da'a yaŵa ya'ia bawanguma'ö ba niha, wa sifaoma fabe'e ba li. Lö si ya'ia sibai, oi so wa'ambö-ambö zambua zamösana. Ba hiza börö wahasara dödö tola orudu zöndra ba möi fa'abölö ba wa'owulo ba zisambua angowuloa.

Kiasa[bulö'ö | bulö’ö kode]

Fehede nisura da'a yaŵa tenga fohasa, hiza i sambua kiasa, ba wame'e gambara ba niha sifahuhuo ma si gamaretefö wa böi hulö ö fagölösi manö fefu niha, börö tawai ha ya'ita zangila sindruhunia ato niha danö bö'ö göi zangila ni'ilada da'ö. Ono mbanua ba danö niha, no to'ölö ba wolau amaedola ma ba li salio lamane kiasa, me da'ö lala ena'ö lö tetutu dödö niha samandrongo ngawua wehede zisamösa niha. Kiasa aröu fabö'ö moroi ba wohasa. Na fohasa, ya'ia da'ö fa asiliyaŵa, da'a langu wa'auri ba nituwuni niha. Solau fohasa ya'ira silö mangila wa so wofo yaŵa mba'e.

Hana wa ba'e[bulö'ö | bulö’ö kode]

Ba'e no sambua ngawalö gaurifö si so ba hogu geu ba gatua.

La'ila niha wa ba'e andre no alio manga'i önia na i'ila so gö ba da'ö, simane gae sasoso ba hogu gae. Lö ibe dödönia wa so göi gaurifö bö'ö salaŵa moroi khönia. Börö da'ö lö idöna-döna me tohare wofo si hombo moroi yaŵa, idou ba i'oloi'ö gae andrö moroi khö mba'e.

Tehalö zalua andre tobali sambua famahaö, ena'ö si faoma fabe ba li niha, böi so watötöisa ba gotalua zi fahuwu, si fatalifusö, bakha ba gangowuloa ba ba naha wahasara dödö tanöbö'ö.

Mangelama[bulö'ö | bulö’ö kode]

Nifalua zangila waso wofo yaŵa mba'e, ya'ia da'ö so khönia wangelama. Fangelama sambua lala wa'auri sisökhi irege lö fa'asala he ba wehede, he ba gamuata. Na ba'e i'ila waso wofo yaŵania, ba izago ia, mangelama ia, irege lö ahöwö ia önia gae soso ba hogu. Ba hiza börö me ambö i'ila ba no so khönia wa'arugi börö me tohare wofo sedöna mamadöna önia. Na irasoi wa da'ö sambua fetaro wa ya'ia ha sanema fa'omasi zokhö gae, lö ibe'e badödönia waya'osa, ibe'e ba niha tanö bö'ö ngawalö hadia ia zitola, me fefu oi so lala nia. Mangelama möi fanga'azökhi niha irege irasoi wa tenga ha ya'ia zitola, niha bö'ö göi tola lafalua zimane nifaluania.

lela ba nifö[bulö'ö | bulö’ö kode]

Fangelama ba danö niha, no sambua lala wa'auri dozi niha. Mangelama sambua lala ba zago boto, wo zago ngambatö, wo zago halöŵö, wo zago fehede. Fangelama moguna sibai ba wame'e fa'ata'u ba niha ba wamalua sambö sökhi. Mangelama lela ba nifö eluahania, sifahatö manö ba tola fatötöi, lö sitola manaha hewisa na manendre niha, andrö imane lela mangelama ia ba nifö, ida'i-da'i na inganga ena'ö lö i usu lelania.

Adulo fatiti[bulö'ö | bulö’ö kode]

Moroi ba danö niha, no oya zitebai-tebai manö. Hada ba amonita wa'oya ba danö niha. Ba tenga fa'arugi da'ö, no sambua fama'anö dozi niha ena'ö lö te'ala ba oi sisökhi huku. Nifotöi fatötöisa oi manö so naha nia, mana na gadulo ba hele-hele ba oi fatiti, eluahania so wangera-ngera ba zisamösa niha wa gofu hada'ia manö oi solala nia, ba tebai oi ni osipade, börö me lö manö siya'ia niha, heno maulu wangi'ila ba so manö zilö i'ila, da möi famazökhi nono niha ba wamalua satulö wa zo wofo yaŵa mba'e ba fefu oi fa be ba li.